براى پاسخ به چند نكته اشاره مى كنيم:

۱- اهل تسنن جواز جمع ميان نماز ظهروعصر و نماز مغرب و عشائ را منكرند اما در هنگام سفر يا خوف و يا زمانى كه هوا بارانى است، جمع كردن ميان آنها را در يك وقت جايز مى دانند. هم چنانكه شيعيان اقامه مى كنند. اما شيعيان معتقدند كه مى توان نمازهاى ظهر و عصر را بعد از زوال شمس در يك وقت با مراعات ترتيب اقامه كرد و لازم نيست انسان، وقتى نماز ظهر را خواند دنبال كار ديگر برود و وقتى سايه شاخص به اندازه خود شاخص گرديد يا به اندازه دو برابر آن گرديد، (بر اساس اختلافى كه ميان آنها موجود است) براى اقامه نماز عصر آماده شود. از اين رو به نظر شيعه گرچه نماز خواندن در پنج وقت مستحب مى باشد. اما پشت سرهم خواندن نيز اشكال ندارد.

۲- دليل اهل تسنن اين است كه روايت شده پيامبر (ص) بين نماز ظهر و عصر فاصله مى انداخته است. اما به نظر شيعه اين مطلب نمى تواند مرام آنها را در وجوب تفريق ثابت بكند. به لحاظ اينكه سيره عملى لزوما مفيد وجوب نيست، بلكه اعم از وجوب، استحباب و اباحه است و حمل آن بر وجوب نياز به قرينه و دليل جداگانه دارد. افزون بر آن ملتزم بودن پيامبر (ص) به پنج وقت براى اقامه نماز جماعت به جهت اين بوده است كه مردم بر زمان آمدن پيامبر (ص) اطلاع پيدا بكنند تا سوئالاتى كه دارند از محضرش بپرسند و اين در حقيقت انگيزه اى براى اجتماع مردم در مسجد بوده است. بنابراين شيوه فوق هيچوقت نمى تواند دلالت بكند بر اينكه جمع بين نمازهاى مترتبه جايز نيست.

۳- تشيع، گذشته از اين كه مدعاى سنى ها را قابل دفاع نمى داند بر مدعاى خود هم دليل دارد. و آن رواياتى است كه بر جمع نماز ظهر و عصر از جانب پيامبر (ص) حتى در غير مواقع سفر و خطر و كار تعجيلى دلالت مى كنند. از جمله، آنها در روايتى است كه عمر از علت جمع بين دو نماز توسط پيامبر (ص) جويا مى شود، پيامبر (ص) در جواب مى فرمايد: به خاطر گشايش و تخفيف بر امتم اين كار را كردم. اين روايات را مالك و احمد بن حنبل هم در كتبشان روايت كرده، ولى فتوا داده اند كه به علت اعراض اصحاب از عمل به آن روايات نمى توان به آن عمل كرد. افزون بر اينها، روايات زيادى از ائمه (ع) در اين باره وارد شده است از جمله امام صادق (ع) فرمود:» وقتى آفتاب زوال پيدا كرد وقت نماز ظهر و عصر داخل شده، جز اينكه نماز ظهر قبل از نماز عصر است. «مفهوم اين روايت با توجه بر اينكه ترتيب بين دو نماز ظهر و عصر امر مفروغ عنه بين تمام مسلمين بوده و به جهت روشن بودن آن نيازى به بيان امام نداشت، معلوم مى شود كه مقصود امام همانا اشاره به جواز امكان جمع بين دو نماز ظهر و عصر بوده است.

در اين باره در كتاب وسائل الشيعه دو تا عنوان ذيل با مجموعه احاديثى آمده است: ۱- باب جواز جمع بين دو نماز در يك وقت به خاطر عذر به شكل جماعت و هم به شكل فرادى ۲- باب جواز جمع بين دو نماز در يك وقت براى خاطر غير عذر. حاصل سخن اينكه پيغمبر (ص) نماز ظهرين و مغربين را به جمع و تفريق ادائ مى فرمود و همين سيره هم در ميان ائمه (ع) رواج داشت.

ترديدى نيست كه پيامبر اسلام (ص) نمازها را گاهى در سه وقت مى‏ خواندند و به عبارت ديگر ظهر و عصر و مغرب و عشاء را پشت سر هم مى‏ خواندند و مى ‏فرمودند: چنين مى‏ كنم تا امّتم راحت باشند. اين گونه روايات مى ‏رساند كه پيامبر اسلام، راحتى امت را در نظر گرفته‏ اند و جمع خوانده‏ اند. شيعيان در طول تاريخ، تلاش كرده ‏اند كه سنت‏هاى پيامبر را زنده نگهدارند و اين هم يكى از سنّت‏هاى پيامبر است.

منبع:http://hadana.ir